Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να καταχωρίσει τις εξής τέσσερις νέες Ευρωπαϊκές Πρωτοβουλίες Πολιτών:
«EU Live Bus Stop Info» («Πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο στις στάσεις λεωφορείων της ΕΕ»), «Trust and Freedom» («Εμπιστοσύνη και ελευθερία»), «I’ m Going European: An ECI to Connect your National and European Citizenship» («Θα γίνω πολίτης της ΕΕ: μια ΕΠΠ για τη σύνδεση της εθνικής και της ευρωπαϊκής σας ιθαγένειας») και «Creation of a European Environment Authority», («Δημιουργία Ευρωπαϊκής Αρχής Περιβάλλοντος»).
Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες της ΕΕ να συμμετέχουν στη χάραξη της πολιτικής της ΕΕ και να θέτουν στο ευρωπαϊκό θεματολόγιο τα ζητήματα που τους απασχολούν περισσότερο.
Μια πρωτοβουλία πολιτών συνενώνει άτομα από διάφορες χώρες της ΕΕ, τα οποία συγκεντρώνουν υπογραφές και ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει νέους νόμους για ζητήματα που τους ενδιαφέρουν ιδιαίτερα. Πρόκειται για έναν τρόπο έναρξης πολιτικού διαλόγου από τη βάση και ευαισθητοποίησης για κοινούς στόχους που ενώνουν πολίτες από διάφορες χώρες.
Το εργαλείο δρομολογήθηκε το 2012 και αποδίδει πλέον καρπούς, καθώς διάφορες πρωτοβουλίες έχουν οδηγήσει στην υποβολή συγκεκριμένων νομικών προτάσεων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Για να καταστεί η διαδικασία ακόμη πιο προσιτή και εύχρηστη για τους διοργανωτές και τους υποστηρικτές, από τις αρχές του 2020 ισχύουν νέοι κανόνες. Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών είναι το εργαλείο που έχετε στη διάθεσή σας για να εκφράσετε τις ιδέες σας και να μας βοηθήσετε να οικοδομήσουμε μια καλύτερη Ευρώπη.
EU Live Bus Stop Info
Οι διοργανωτές της πρωτοβουλίας «EU Live Bus Stop Info» ζητούν την ενσωμάτωση κωδικών QR στις στάσεις λεωφορείων σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, ώστε να μπορούν οι επιβάτες να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο σχετικά με τα χρονοδιαγράμματα, τις διαδρομές, τις καθυστερήσεις και τις επικαιροποιήσεις. Η πρωτοβουλία επιδιώκει να συμβάλει στη δημιουργία πιο πράσινων πόλεων, ενθαρρύνοντας τις μετακινήσεις με λεωφορεία, κάτι που αναμένεται να οδηγήσει στη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης και των εκπομπών.
Trust and Freedom
Με την πρωτοβουλία «Trust and Freedom» («Εμπιστοσύνη και ελευθερία»), ζητείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να θεσπίσει νομοθεσία που προάγει την ελευθερία, τη διαφάνεια, τη λογοδοσία και την ατομική δέσμευση εντός της ΕΕ.
Αποσκοπεί στη δημιουργία και ενίσχυση των ελέγχων και των ισορροπιών,διασφαλίζοντας ότι τα θεσμικά όργανα της ΕΕ ανταποκρίνονται στις ανάγκες και τα συμφέροντα των ατόμων, ενώ παράλληλα προασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματά, όπως κατοχυρώνονται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ.
1: Προστασία της Ανθρώπινης Αξιοπρέπειας και Αναγνώριση της Ενημερωμένης Συναίνεσης Προτρέπεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει μια σύσταση για την πρόταση της νομικής πράξης για τα κράτη μέλη σχετικά με τον ορισμό της ενημερωμένης συναίνεσης, προωθώντας την υπεροχή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, ελευθερίας και σωματικής αυτονομίας εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
2: Ενίσχυση της διαφάνειας και ενδυνάμωση των πολιτών
I’m Going European
Η πρωτοβουλία«I’m Going European»: An ECI to Connect your National and European Citizenship» ζητά να διασφαλιστεί το δικαίωμα όλων ανεξαιρέτως των πολιτών να διαθέτουν, από μικρή ηλικία, βασικές γνώσεις σχετικά με την ΕΕ και την ευρωπαϊκή τους ιθαγένεια. Όλοι όσοι ζουν στην ΕΕ θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να είναι ενεργοί Ευρωπαίοι πολίτες. Μόνο μέσω μιας συμπεριληπτικής προσέγγισης η ευρωπαϊκή ιθαγένεια θα καταστεί πραγματικά δημοκρατική. Αυτό συνάδει με τα επανειλημμένα ψηφίσματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και τις συστάσεις της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης. Οι διοργανωτές ζητούν από την Επιτροπή:
- να προτείνει, μέσω της πρακτικής της συμμετοχικής δημοκρατίας, ευρωπαϊκή νομοθεσία, σύμφωνα με το άρθρο 25 της ΣΛΕΕ, για τη θέσπιση από όλα τα κράτη μέλη του δικαιώματος κάθε παιδιού στην εκπαίδευση σε θέματα που αφορούν την ευρωπαϊκή ιθαγένεια και τις αξίες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου·
- να δώσει σε όλα τα άτομα που το επιθυμούν τη μοναδική ευκαιρία να αξιοποιήσουν αυτές τις γνώσεις και να εξερευνήσουν όσα προσφέρει η Ευρώπη·
- να στηρίξει τη νομοθεσία αυτή με μέτρα για:
-Την εισαγωγή απαίτησης σχετικά με την ευρωπαϊκή αγωγή του πολίτη στη νομοθεσία της ΕΕ για την ελεύθερη κυκλοφορία και την προστασία των ευρωπαϊκών αξιών·
-τη θέσπιση καταστατικού για την ευρωπαϊκή ιθαγένεια το οποίο θα λειτουργεί ως πρότυπο για την αγωγή του πολίτη·
-τη δημιουργία κέντρου αριστείας για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά την ποιοτική εκπαίδευση και την κατάρτιση των εκπαιδευτικών.
Creation of a European Environment Authority
Οι διοργανωτές της πρωτοβουλίας «Creation of a European Environment Authority» στόχος της παρούσας πρωτοβουλίας είναι να δημιουργηθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μια Ευρωπαϊκή Αρχή Περιβάλλοντος, είτε ως διάδοχος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος είτε ως νέα αρχή.
Η Ευρωπαϊκή Αρχή Περιβάλλοντος θα είναι μια ανεξάρτητη, κεντρική περιβαλλοντική αρχή της ΕΕ με νομική προσωπικότητα, η οποία, για την αποτελεσματική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, μαζί με τις εθνικές περιβαλλοντικές αρχές των κρατών μελών, θα λαμβάνει διοικητικές αποφάσεις δεσμευτικές για τα κράτη μέλη και τα φυσικά και νομικά πρόσωπα (δηλαδή τις επιχειρήσεις με καταστατική έδρα ή ιδιοκτησία είτε στην ΕΕ είτε σε τρίτη χώρα) όταν οι περιβαλλοντικές συνέπειες των γεωργικών και βιομηχανικών δραστηριοτήτων ή των δραστηριοτήτων παροχής υπηρεσιών των κρατών μελών —σε οποιοδήποτε στάδιο των δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης αποβλήτων και της ανακύκλωσης— εκτείνονται πέραν των εθνικών συνόρων και επέρχονται σε επίπεδο ΕΕ.
Η Ευρωπαϊκή Αρχή Περιβάλλοντος θα εγκρίνει και θα εποπτεύει δραστηριότητες που έχουν περιβαλλοντικές επιπτώσεις και θα αναλαμβάνει δράση σε περιπτώσεις περιβαλλοντικής ρύπανσης σε επίπεδο ΕΕ. Στην τελευταία περίπτωση, θα τιμωρεί τον ρυπαίνοντα με την απαγόρευση της ρυπογόνου δραστηριότητας, την αποκατάσταση της αρχικής κατάστασης, την επιβολή προστίμων αναλόγως της ρύπανσης κ.λπ., σύμφωνα με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει».
Η απόφαση καταχώρισης μιας πρωτοβουλίας
Η απόφαση καταχώρισης μιας πρωτοβουλίας βασίζεται σε νομική ανάλυση του παραδεκτού της βάσει του κανονισμού ΕΠΠ. Δεν προδικάζει τη συγκέντρωση υπογραφών από τους διοργανωτές, ούτε τυχόν νομικά και πολιτικά συμπεράσματα της Επιτροπής σχετικά με τις πρωτοβουλίες αυτές και τις ενέργειες στις οποίες θα προβεί, ενδεχομένως, σε περίπτωση που κάποια από αυτές τις πρωτοβουλίες λάβει την αναγκαία στήριξη 1 εκατομμυρίου ευρωπαίων πολιτών.
Δεδομένου ότι και οι τέσσερις αυτές Ευρωπαϊκές Πρωτοβουλίες Πολιτών πληρούν τις τυπικές προϋποθέσεις που ορίζονται στη σχετική νομοθεσία, η Επιτροπή θεωρεί ότι είναι νομικά παραδεκτές. Η Επιτροπή δεν έχει εξετάσει στο παρόν στάδιο την ουσία των προτάσεων.
Προθεσμία έξι μηνών για να ξεκινήσει η συλλογή υπογραφών
Μετά τη σημερινή καταχώριση, οι διοργανωτές και οι διοργανώτριες έχουν προθεσμία έξι μηνών για να ξεκινήσουν τη συλλογή υπογραφών. Εάν, σε διάστημα ενός έτους, μια Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών συγκεντρώσει ένα εκατομμύριο δηλώσεις υποστήριξης σε τουλάχιστον επτά διαφορετικά κράτη μέλη, η Επιτροπή υποχρεούται να λάβει θέση. Η Επιτροπή θα πρέπει να αποφασίσει είτε να αναλάβει δράση ανταποκρινόμενη στο αίτημα είτε όχι, και θα πρέπει να αιτιολογήσει το σκεπτικό της.
Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών
Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών θεσπίστηκε με τη Συνθήκη της Λισαβόνας ως μέσο με το οποίο οι πολίτες μπορούν να συμβάλλουν στη διαμόρφωση της ατζέντας της ΕΕ. Άρχισε να εφαρμόζεται επίσημα τον Απρίλιο του 2012. Αφού καταχωριστεί επίσημα, μια Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών δίνει τη δυνατότητα σε ένα εκατομμύριο πολίτες από τουλάχιστον επτά κράτη μέλη να ζητήσουν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλει πρόταση για νομική πράξη σε τομείς της αρμοδιότητάς της.
Οι προϋποθέσεις του παραδεκτού είναι οι εξής: 1) η προτεινόμενη δράση δεν βρίσκεται καταφανώς εκτός του πλαισίου των αρμοδιοτήτων της Επιτροπής δυνάμει των οποίων μπορεί να υποβάλει πρόταση για την έκδοση νομικής πράξης, 2) δεν είναι κατάφωρα καταχρηστική, επιπόλαιη ή κακόβουλη και 3) δεν αντίκειται με προφανή τρόπο στις αξίες της Ένωσης.
Από την έναρξη της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών, η Επιτροπή έχει καταχωρίσει 107 πρωτοβουλίες.
