H ΕΕ λαμβάνει περαιτέρω μέτρα για να βοηθήσει τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι όσοι φεύγουν από τον πόλεμο της Ουκρανίας μπορούν να έχουν αποτελεσματική πρόσβαση στο δικαίωμά τους στην εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη, τη στέγαση και τις θέσεις εργασίας.
Από την απρόκλητη και αδικαιολόγητη ρωσική εισβολή, περίπου 3,5 εκατομμύρια άνθρωποι – κυρίως γυναίκες και παιδιά – έφτασαν στην ΕΕ μέσα σε μόλις τέσσερις εβδομάδες. Περίπου 6,5 εκατομμύρια άνθρωποι εκτιμάται ότι έχουν εκτοπιστεί στο εσωτερικό.
Το καλωσόρισμα της ΕΕ σε όσους έφτασαν στην επικράτεια της αντιπροσωπεύεται από την πρώτη ενεργοποίηση της Οδηγίας Προσωρινής Προστασίας, η οποία προσφέρει γρήγορη βοήθεια και σαφές νομικό καθεστώς.
Πέρα από την άμεση υποστήριξη που παρέχεται όσον αφορά τη βοήθεια στα σύνορα, την υποδοχή και την πολιτική προστασία, η ΕΕ λαμβάνει σήμερα περαιτέρω μέτρα για να βοηθήσει τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι οι δικαιούχοι μπορούν να έχουν αποτελεσματική πρόσβαση στο δικαίωμά τους στην εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη,
Μ. Σχοινάς: Θα μετατρέψουμε την καλή θέληση των Ευρωπαίων σε πρακτική βοήθεια
Ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής μας, Μαργαρίτης Σχοινάς σημείωσε ότι «η οδηγία για την προσωρινή προστασία είναι πλέον σε ισχύ και δίνει σε εκατομμύρια ανθρώπους άμεση πρόσβαση σε ιατρική περίθαλψη, εκπαίδευση, θέσεις εργασίας και στέγαση. Σήμερα η Επιτροπή σκιαγραφεί μια σειρά περαιτέρω μέτρων για να βοηθήσει τα κράτη μέλη να δώσουν ζωή σε αυτά τα δικαιώματα στην πράξη.
Από το να δώσουμε μια πλατφόρμα για τη φιλοξενία σχολικού υλικού, σε έναν μηχανισμό για ιατρικές μεταφορές εντός της ΕΕ, μια κοινοτική ομάδα ταλέντων για άτομα που αναζητούν εργασία και μια πρωτοβουλία Safe Homes, θα μετατρέψουμε την καλή θέληση των Ευρωπαίων σε πρακτική βοήθεια για τα εκατομμύρια που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους»
Η υποστήριξη περιλαμβάνει:
Ειδική προστασία για τα παιδιά
Τα παιδιά πρέπει να έχουν ταχεία πρόσβαση στα δικαιώματά τους, χωρίς διακρίσεις. Η καταγραφή τους κατά την είσοδό τους στην ΕΕ είναι το κλειδί. Η στρατηγική της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού παρέχει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για την προστασία και την εκπλήρωση των δικαιωμάτων του παιδιού. Οι εθνικοί συντονιστές που υφίστανται τώρα στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Εγγύησης για το Παιδί μπορούν να διαδραματίσουν βασικό ρόλο στη κινητοποίηση και τον συντονισμό της προσπάθειας σε εθνικό επίπεδο και με τις περιφερειακές και τοπικές αρχές.
Στο πλαίσιο αυτό, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση σε παιδιά από ιδρύματα (όπως ορφανοτροφεία) και σε παιδιά που κινδυνεύουν από εμπορία και απαγωγή. Επιπλέον, η Επιτροπή προετοιμάζει ειδικές Τυποποιημένες Επιχειρησιακές Διαδικασίες για τις μεταφορές ασυνόδευτων ανηλίκων.
Πρόσβαση στην εκπαίδευση
Η παροχή βοήθειας σε μαθητές, φοιτητές και εκπαιδευτικούς αποτελεί προτεραιότητα. Η Επιτροπή θα συγκεντρώσει τα κράτη μέλη για να αρχίσουν να ανταλλάσσουν εμπειρίες και να προσδιορίσουν τι χρειάζεται για να συνεχιστεί η εκπαίδευση των εκτοπισμένων παιδιών. Η Πύλη Σχολικής Εκπαίδευσης θα χρησιμεύσει ως ενιαία υπηρεσία για σύνδεση με εκπαιδευτικό υλικό από την Ουκρανία και υλικό των κρατών μελών στην ουκρανική γλώσσα. Θα είναι επίσης σημαντικό να αξιοποιήσουμε τις ικανότητες των Ουκρανών δασκάλων μεταξύ των νέων αφίξεων στην Ευρώπη.
Η κοινότητα του eTwinning μπορεί να βοηθήσει ομάδες που δημιουργήθηκαν στον ασφαλή χώρο της πλατφόρμας για την υποστήριξη των δασκάλων. Η ευελιξία στο πρόγραμμα χρηματοδότησης Erasmus+ θα χρησιμοποιηθεί επίσης για την υποστήριξη της εκπαίδευσης των προσφύγων φοιτητών και της ένταξης του προσωπικού των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που διαφεύγουν από τον πόλεμο.
Πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη
Χάρη σε έναν μηχανισμό αλληλεγγύης που έχει δημιουργήσει η Επιτροπή, τα άτομα που χρειάζονται επειγόντως εξειδικευμένη νοσοκομειακή περίθαλψη μπορούν να μεταφερθούν γρήγορα μεταξύ των κρατών μελών για τέτοιες θεραπείες, με 10.000 κλίνες ήδη διαθέσιμες. Το ECDC παρακολουθεί την κατάσταση της υγείας επιτόπου και έχει εκδώσει κατευθυντήριες γραμμές για την πρόληψη και τον έλεγχο των μολυσματικών ασθενειών.
Πρόσβαση σε θέσεις εργασίας
Τα κράτη μέλη καλούνται να λάβουν μέτρα για να βοηθήσουν όσους φθάνουν γρήγορα να αξιοποιήσουν το δικαίωμά τους στην εργασία, καθώς και την επαγγελματική κατάρτιση. Αυτό περιλαμβάνει την ενημέρωση των ανθρώπων για τα δικαιώματά τους βάσει της Οδηγίας Προσωρινής Προστασίας.
Η Επιτροπή προσέθεσε την ουκρανική γλώσσα στο Εργαλείο προφίλ δεξιοτήτων της ΕΕ για υπηκόους τρίτων χωρών για να βοηθήσει τους Ουκρανούς που αναζητούν εργασία και όσους επιθυμούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους να επιδείξουν τις δεξιότητές τους και να συνδεθούν με ευκαιρίες και καθοδήγηση για τα επόμενα βήματα. Η Επιτροπή θα εφαρμόσει επίσης πιλοτικά μια νέα δεξαμενή ταλέντων για την αντιστοίχιση δεξιοτήτων με κενές θέσεις εργασίας.
Πρόσβαση σε καταλύματα και στέγαση
Για την κάλυψη άμεσων αναγκών για κατάλληλη στέγαση, μια νέα πρωτοβουλία «ασφαλών κατοικιών» θα στηρίξει τους Ευρωπαίους που διαθέτουν τα σπίτια τους, κινητοποιώντας στοχευμένη χρηματοδότηση και διαδικτυακούς πόρους, όπως απαιτείται.
Επιπλέον, το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης, καθώς και τα κονδύλια της Πολιτικής Συνοχής, θα κινητοποιηθούν για την ενίσχυση των συστημάτων υποδοχής του κοινού. Μακροπρόθεσμα, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης βοηθά στην παροχή κοινωνικής στέγασης για οικογένειες και άτομα στην κοινότητα και το Ταμείο μπορεί να καλύψει τόσο την αγορά όσο και την ανακαίνιση καταλυμάτων.
Η Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη Δημοκρατία και τη Δημογραφία, Ντούμπραβκα Σούιτσα, ανέφερε ότι «τα παιδιά αποτελούν περίπου το ήμισυ όλων των αφίξεων από την αρχή του πολέμου. Αυτά τα παιδιά έχουν υποστεί τραυματικές εμπειρίες και έχουν δει τη ζωή τους να ανατρέπεται από τη μια μέρα στην άλλη. Είναι καθήκον και ευθύνη μας να διασφαλίσουμε την κατάλληλη υποδοχή και φροντίδα, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών με αναπηρίες.
Η άμεση προτεραιότητα τώρα είναι να προσφέρουμε σε αυτά τα παιδιά ένα μέρος όπου θα μπορούν να αισθάνονται ασφάλεια και να λαμβάνουν γρήγορη και αδιάκριτη πρόσβαση σε ψυχοκοινωνική υποστήριξη, υγειονομική περίθαλψη, διατροφή και εκπαίδευση.
Οι ασυνόδευτοι ανήλικοι, τα παιδιά που έχουν χωριστεί από τους γονείς τους και τα ορφανά παιδιά πρέπει να εγγραφούν αμέσως και να υποστηρίζονται από τις υπηρεσίες παιδικής προστασίας για να αποτραπούν από το να πέσουν θύματα εμπορίας και κακοποίησης. Με αυτήν την ανακοίνωση, αναλαμβάνουμε συγκεκριμένες ενέργειες προς το συμφέρον αυτών των παιδιών, σε κάθε βήμα».
Αλληλεγγύη στην πράξη
Η Επιτροπή έχει δημιουργήσει μια Πλατφόρμα Αλληλεγγύης, η οποία συγκεντρώνει τα κράτη μέλη και τους οργανισμούς της ΕΕ, για να συντονίσει την υποστήριξη προς τα κράτη μέλη που έχουν ανάγκη.
Η πλατφόρμα θα βοηθήσει στην οργάνωση των μεταφορών ατόμων εντός της ΕΕ προς τα κράτη μέλη που διαθέτουν ικανότητα υποδοχής και μπορεί επίσης να βοηθήσει στη δημιουργία οδών προς χώρες εκτός ΕΕ που φιλοξενούν ήδη σημαντικές ουκρανικές κοινότητες, όπως ο Καναδάς ή το Ηνωμένο Βασίλειο. Αλληλεγγύη προήλθε και από τον ιδιωτικό τομέα, με πολλές μεταφορικές εταιρείες να οργανώνουν τρένα ανθρωπιστικής βοήθειας και να παρέχουν δωρεάν εισιτήρια σε όσους διαφεύγουν.
Η ΕΕ βοηθά στον επαναπατρισμό μη Ουκρανών υπηκόων που παγιδεύτηκαν στον πόλεμο στην Ουκρανία, για παράδειγμα με τις πρώτες ανθρωπιστικές πτήσεις εθελοντικής επιστροφής που υποστηρίζονται από τον Frontex από την Πολωνία στο Τατζικιστάν και το Κιργιστάν.
Γρήγορες, ευέλικτες λύσεις για την υποστήριξη της αλληλεγγύης
Η Επιτροπή έχει λάβει άμεσα μέτρα για να βοηθήσει στην κινητοποίηση οικονομικής στήριξης στα κράτη μέλη που φιλοξενούν όσους διαφεύγουν από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Αυτό περιλαμβάνει την πρόταση για τη Δράση της Συνοχής για τους Πρόσφυγες στην Ευρώπη (CARE) και τις τροποποιήσεις των Ταμείων Εσωτερικών Υποθέσεων 2014-2020.
Η εξατομικευμένη υποστήριξη μέσω του Μέσου Τεχνικής Υποστήριξης θα παράσχει στα κράτη μέλη βοήθεια για την οικοδόμηση θεσμικής και επιχειρησιακής ικανότητας για να υποδεχτούν άτομα που φεύγουν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, ενισχύοντας την κοινωνική και οικονομική τους ένταξη και αξιοποιώντας με τον καλύτερο τρόπο τα διαθέσιμα κονδύλια της ΕΕ για την παροχή στέγης σε οικογένειες ή ασυνόδευτα παιδιά. Επιπλέον, η διαθέσιμη χρηματοδότηση στο πλαίσιο του REACT-EU, ιδίως η δόση του 2022 έως 10 δισεκατομμύρια ευρώ, μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τα κράτη μέλη.
Για την υποστήριξη των κρατών μελών, και ιδίως εκείνων που βρίσκονται πιο κοντά στα σύνορα της ΕΕ με την Ουκρανία, θα διατεθούν προχρηματοδοτήσεις 3,4 δισεκατομμυρίων ευρώ στο πλαίσιο του REACT-EU για να επιταχυνθεί η πρόσβαση σε κεφάλαια.
Σημαντική χρηματοδότηση είναι επίσης διαθέσιμη βάσει του συμφωνηθέντος δημοσιονομικού πλαισίου 2021-2027 τόσο από τα ταμεία Εσωτερικών Υποθέσεων όσο και από τα ταμεία της Πολιτικής Συνοχής.
