Το αργότερο μέχρι το 2035, όλα τα νέα αυτοκίνητα που θα πωλούνται στην ΕΕ θα πρέπει να έχουν μηδενικές εκπομπές ρύπων. Τι σημαίνει όμως αυτό στην πράξη;
Η ΕΕ αναλαμβάνει δράση για να μειώσει τις εκπομπές ρύπων από οχήματα καθώς ευθύνονται για το ένα πέμπτο των εκπομπών CO2 της ΕΕ και να επιτύχει τον στόχο της για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050.
Η ΕΕ στοχεύει στη μείωση εκπομπών από τα αυτοκίνητα κατά 55% και από τα φορτηγά κατά 50% έως το 2030, σε σύγκριση με το 2021, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος των μηδενικών εκπομπών από νέα αυτοκίνητα και φορτηγά έως το 2035.
Ο εισηγητής της έκθεσης για την αναθεώρηση των προτύπων εκπομπών CO2 για αυτοκίνητα και φορτηγά, Γιαν Χουίτεμα (Renew), μας μίλησε τον Ιούλιο για τους νέους κανόνες. Το παρακάτω άρθρο βασίζεται στη συνέντευξή του.
Πότε θα απαγορευτούν οι πωλήσεις νέων αυτοκινήτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης;
Το αργότερο μέχρι το 2035, όλα τα νέα αυτοκίνητα που θα πωλούνται στην ΕΕ θα πρέπει να έχουν μηδενικές εκπομπές ρύπων. Στόχος είναι η απαλλαγή των οδικών μεταφορών από τις εκπομπές άνθρακα έως το 2050.
Τι θα συμβεί με τα σημερινά οχήματα που έχουν κινητήρες εσωτερικής καύσης; Θα μπορούμε να συνεχίσουμε να τα χρησιμοποιούμε μετά το 2035;
Ναι, οι νέοι κανόνες δεν σημαίνουν ότι όλα τα αυτοκίνητα θα πρέπει να είναι μηδενικών εκπομπών από το 2035 και μετά. Δεν επηρεάζουν δηλαδή τα υπάρχοντα αυτοκίνητα. Όσοι αγοράζουν αυτοκίνητο σήμερα, θα μπορούν να συνεχίσουν να το οδηγούν μέχρι το τέλος του κύκλου ζωής του. Επειδή όμως η μέση διάρκεια ζωής ενός αυτοκινήτου ανέρχεται στα 15 χρόνια, πρέπει να ξεκινήσουμε το 2035, ώστε όλα τα αυτοκίνητα να είναι μηδενικών εκπομπών έως το 2050.
Θα υπάρχει ακόμα η δυνατότητα αγοραπωλησίας μεταχειρισμένων οχημάτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης μετά το 2035 και αγοράς αντίστοιχων καύσιμα;
Ναι, όλα αυτά θα είναι ακόμα εφικτά. Ωστόσο, το συνολικό κόστος ιδιοκτησίας (κόστος καυσίμων, συντήρησης, αγοράς και ασφάλισης) μπορεί να αυξηθεί.
Τι είδους αυτοκινήτα μηδενικών εκπομπών θα οδηγεί ο περισσότερος κόσμος;
Ο περισσότερος κόσμος τείνει προς τα ηλεκτρικά οχήματα με μπαταρία, επειδή το συνολικό κόστος ιδιοκτησίας είναι χαμηλότερο από τις εναλλακτικές.
Για παράδειγμα, η παραγωγή υδρογόνου και ηλεκτρονικών καυσίμων (που παράγονται από ηλεκτρική ενέργεια και υδρογόνο και μετατρέπονται σε συνθετική βενζίνη) είναι πιο ακριβή καθώς απαιτεί σημαντική ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας. Ωστόσο, οι μπαταρίες είναι βαριές, πράγμα που σημαίνει ότι ορισμένα μέσα μεταφοράς δεν μπορούν εύκολα να λειτουργήσουν με μπαταρίες – επομένως το υδρογόνο ή τα ηλεκτρονικά καύσιμα μπορούν να είναι μια καλή λύση για πλοία, αεροπλάνα ή βαρέα οχήματα.
Θα είναι προσιτές οι τιμές των ηλεκτρικών αυτοκίνητων;
Η χρήση ηλεκτροκίνητων οχημάτων είναι πιο οικονομική καθώς οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας είναι, επί του παρόντος, χαμηλότερες από τις τιμές της βενζίνης. Απαιτούν επίσης λιγότερη συντήρηση. Έτσι, μόλις αγοραστεί, το συνολικό κόστος ιδιοκτησίας ενός αυτοκινήτου με μπαταρία είναι το ίδιο ή χαμηλότερα από εκείνο ενός αυτοκινήτου που κινείται με βενζίνη ή ντίζελ.
Ωστόσο, σήμερα τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι ακριβά. Οι νέοι κανόνες θέλουν να ενθαρρύνουν τον ανταγωνισμό και να ωθήσουν τους κατασκευαστές να επενδύσουν στην έρευνα και την καινοτομία όσον αφορά τα ηλεκτρικά οχήματα, ώστε να μειωθεί η τιμή αγοράς.
Τίθεται επίσης το ζήτημα της αγοράς μεταχειρισμένων αυτοκινήτων η οποία δεν έχει ακόμα αναπτυχθεί όσον αφορά τα ηλεκτρικά οχήματα.
Τι θα συμβεί με τα απόβλητα των ηλεκτρικών μπαταριών;
Αυτό θα αντιμετωπιστεί με διαφορετική νομοθεσία – όπως η οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ο νέος κανονισμός για τις μπαταρίες – διασφαλίζοντας ότι η διαδικασία παραγωγής έχει ουδέτερο αποτύπωμα άνθρακα, ότι δεν έχει αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και ότι ανακυκλώνονται οι μπαταρίες. Γίνονται δε πολλές προσπάθειες για την ενίσχυση της καινοτομίας των ίδιων των μπαταριών, όχι μόνο των αυτοκινήτων.
Υπάρχουν αρκετές υποδομές για τα αυτοκίνητα μηδενικών εκπομπών; Προορίζονται μόνο για τους ανθρώπους που ζουν σε αστικά κέντρα;
Οι κατασκευαστές εργάζονται σήμερα πάνω σε αυτοκίνητα με αυτονομία που ξεπερνά τα 600 χιλιόμετρα. Η απόδοση βελτιώνεται ώστε τα αυτοκίνητα να μην χρειάζεται να φορτίζονται τόσο συχνά ή να φορτίζονται στο σπίτι, με μια απλή πρίζα. Το Κοινοβούλιο τάχθηκε επίσης υπέρ της αύξησης των σταθμών φόρτισης ηλεκτρικής ενέργειας και ανεφοδιασμού με υδρογόνο.
Γενικές πληροφορίες
Το Κοινοβούλιο και οι χώρες της ΕΕ κατέληξαν σε συμφωνία για την τελική μορφή των κανόνων τον Οκτώβριο του 2022. Εγκρίθηκε από το Κοινοβούλιο τον Φεβρουάριο του 2023 και από το Συμβούλιο τον Μάρτιο του 2023. Η νομοθεσία τέθηκε σε ισχύ τον Απρίλιο του 2023.
