Η Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ ασκείται εκ περιτροπής από τα κράτη μέλη για ένα εξάμηνο. Κατά το εξάμηνο αυτό, η Προεδρία προεδρεύει στις συνεδριάσεις σε όλα τα επίπεδα του Συμβουλίου, εξασφαλίζοντας τη συνέχεια των εργασιών της ΕΕ στο πλαίσιο του Συμβουλίου.
Συνεργασία τριών Προεδριών
Τα κράτη μέλη που ασκούν την Προεδρία συνεργάζονται στενά μεταξύ τους κατά ομάδες των τριών, τη λεγόμενη «τριάδα των Προεδριών». Το σύστημα αυτό καθιερώθηκε με τη Συνθήκη της Λισαβόνας το 2009.
Η τριάδα των Προεδριών καθορίζει μακροπρόθεσμους στόχους και εκπονεί κοινό θεματολόγιο όπου προσδιορίζονται τα θέματα και τα κυριότερα ζητήματα που θα εξεταστούν από το Συμβούλιο κατά τη διάρκεια 18μηνης περιόδου.
Με βάση το συγκεκριμένο πρόγραμμα, καθένα από τα τρία κράτη καταρτίζει το δικό του αναλυτικότερο εξαμηνιαίο πρόγραμμα. Η τρέχουσα τριάδα απαρτίζεται από την Ισπανία, το Βέλγιο και την Ουγγαρία. Η βελγική περίοδος διαρκεί από την 1η Ιανουαρίου έως τις 30 Ιουνίου 2024.
Από την 1η Ιανουαρίου 2024 το Βέλγιο αναλαμβάνει την εκ περιτροπής Προεδρία για δέκατη τρίτη φορά, σε μια στιγμή που η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι, αντιμετωπίζοντας τις συνέπειες της ρωσικής παράνομης επίθεσης στην Ουκρανία, την πανδημία, την ενεργειακή κρίση, την παραπληροφόρηση, τα ακραία κλιματικά φαινόμενα και τη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή.
Με σύνθημα «Προστασία. Ενίσχυση. Προετοιμασία.» Το Βέλγιο θα επικεντρώσει τις προσπάθειές του σε έξι θεματικούς τομείς κατά τη διάρκεια της Προεδρίας:
- προάσπιση του κράτους δικαίου, της δημοκρατίας και της ενότητας
- ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς μας
- επιδίωξη πράσινης και δίκαιης μετάβασης
- ενίσχυση της ατζέντας μας για την κοινωνία και την υγεία
- προστασία ανθρώπων και συνόρων
- προώθηση του ρόλου της Ευρώπης στον κόσμο
Ο Πρωθυπουργός του Βελγίου Alexander De Croo, κατά την παρουσίαση των πολιτικών προτεραιοτήτων της βελγικής Προεδρίας στις 8 Δεκεμβρίου τόνισε: “Το Βέλγιο αναλαμβάνει τον ρόλο του Προέδρου του Συμβουλίου σε μια δύσκολη περίοδο. Αποτελεί πραγματική τιμή, αλλά και ευθύνη. Η εξέλιξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν υπήρξε ποτέ ευθύγραμμη. Και συχνά στις πιο δύσκολες στιγμές είναι που έχουν σημειωθεί τα μεγαλύτερα άλματα προς τα εμπρός”.