Η κλιματική αλλαγή αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση της εποχής μας. Ταυτόχρονα, όμως, αποτελεί ευκαιρία για την οικοδόμηση ενός νέου οικονομικού μοντέλου.
Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία καθόρισε το σχέδιο στρατηγικής γι’ αυτή τη μετασχηματιστική αλλαγή.
Και τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ δεσμεύτηκαν να μετατρέψουν την ΕΕ στην πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρο έως το 2050. Για να το επιτύχουν αυτό, δεσμεύτηκαν να μειώσουν τις εκπομπές κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.
Αυτό θα δημιουργήσει νέες ευκαιρίες για καινοτομία, επενδύσεις και θέσεις εργασίας, καθώς και
- μείωση των εκπομπών
- δημιουργία θέσεων εργασίας και ανάπτυξη
- αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας
- μείωση της εξωτερικής ενεργειακής εξάρτησης
- βελτίωση της υγείας και της ευημερίας μας
Ταυτόχρονα, θα εξασφαλίσει ευκαιρίες για όλους, στηρίζοντας τους ευάλωτους πολίτες μέσω της αντιμετώπισης της ανισότητας και της ενεργειακής φτώχειας, και ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων.
Βιώσιμες μεταφορές για όλους
Η μετάβασή μας σε πιο πράσινη κινητικότητα θα προσφέρει καθαρές, προσβάσιμες και οικονομικά προσιτές μεταφορές ακόμη και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει πιο φιλόδοξους στόχους για τη μείωση των εκπομπών CO2 των νέων αυτοκινήτων και ημιφορτηγών.
- Μείωση των εκπομπών από τα αυτοκίνητα κατά55 %έως το 2030
- Μείωση των εκπομπών από τα ημιφορτηγά κατά50 %έως το 2030
- Μηδενικέςεκπομπές από καινούργια αυτοκίνητα έως το 2035
Η Επιτροπή προωθεί επίσης την ανάπτυξη της αγοράς οχημάτων μηδενικών και χαμηλών εκπομπών. Ειδικότερα, επιδιώκει να διασφαλίσει ότι οι πολίτες διαθέτουν τις υποδομές που χρειάζονται για τη φόρτιση των οχημάτων αυτών, για σύντομες και μεγάλες διαδρομές.
Επιπλέον, από το 2026 οι οδικές μεταφορές θα καλύπτονται από την εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών, με την τιμολόγηση της ρύπανσης, την τόνωση της χρήσης καθαρότερων καυσίμων και την επανεπένδυση σε καθαρές τεχνολογίες.
Η Επιτροπή προτείνει επίσης την τιμολόγηση του άνθρακα για τον τομέα των αερομεταφορών, ο οποίος μέχρι σήμερα επωφελείτο από εξαίρεση. Προτείνει επίσης την προώθηση βιώσιμων καυσίμων αεροσκαφών — με την υποχρέωση να χρησιμοποιούνται βιώσιμα μεικτά καύσιμα για όλες τις αναχωρήσεις αεροσκαφών από τα αεροδρόμια της ΕΕ.
Για να διασφαλιστεί η δίκαιη συμβολή του ναυτιλιακού τομέα στην προσπάθεια απανθρακοποίησης της οικονομίας μας, η Επιτροπή προτείνει την επέκταση της τιμολόγησης των ανθρακούχων εκπομπών σ’ αυτόν τον τομέα. Η Επιτροπή θα θέσει επίσης στόχους για τους μεγάλους λιμένες με σκοπό την τροφοδοσία των σκαφών με παροχή ενέργειας από την ξηρά, ώστε να μειωθεί η χρήση ρυπογόνων καυσίμων που βλάπτουν επίσης την ποιότητα του αέρα σε τοπικό επίπεδο.
Ηγετική θέση στην τρίτη βιομηχανική επανάσταση
Η πράσινη μετάβαση αποτελεί σημαντική ευκαιρία για την ευρωπαϊκή βιομηχανία με τη δημιουργία αγορών για καθαρές τεχνολογίες και προϊόντα.
Αυτές οι νέες προτάσεις θα έχουν αντίκτυπο κατά μήκος των αλυσίδων αξίας σε τομείς όπως η ενέργεια και οι μεταφορές, καθώς και οι κατασκευές και οι ανακαινίσεις, συμβάλλοντας στη δημιουργία βιώσιμων, τοπικών και καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας σε ολόκληρη την Ευρώπη.
- 35 εκατ.κτίρια θα μπορούσαν να ανακαινιστούν έως το 2030
- 160 000επιπλέον πράσινες θέσεις εργασίας θα μπορούσαν να δημιουργηθούν στον κατασκευαστικό τομέα έως το 2030
Ο εξηλεκτρισμός της οικονομίας και η ευρύτερη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αναμένεται να αυξήσουν την απασχόληση σ’ αυτούς τους τομείς. Η αύξηση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων θα δημιουργήσει επίσης θέσεις εργασίας στον κατασκευαστικό τομέα, ενώ το τοπικό εργατικό δυναμικό θα έχει μεγαλύτερη ζήτηση.
Θέλουμε να διαφυλάξουμε τη φιλοδοξία μας για το κλίμα, αποφεύγοντας το ενδεχόμενο να υπονομευτούν οι προσπάθειες της βιομηχανίας μας για μείωση των εκπομπών από αθέμιτο ανταγωνισμό από το εξωτερικό.
Επομένως, η Επιτροπή προτείνει έναν μηχανισμό που θα διασφαλίζει ότι οι εταιρείες, ακόμα και όταν πραγματοποιούν εισαγωγές στην ΕΕ από χώρες με λιγότερο αυστηρούς κλιματικούς κανόνες, θα υπόκεινται και πάλι σε τιμολόγηση ανθρακούχων εκπομπών.
Καθαρισμός του ενεργειακού μας συστήματος
Η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030 απαιτεί υψηλότερα μερίδια ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και μεγαλύτερη ενεργειακή απόδοση.
Η Επιτροπή προτείνει να αυξηθεί σε 40 % ο δεσμευτικός στόχος για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα της ΕΕ. Οι προτάσεις προωθούν την υιοθέτηση ανανεώσιμων καυσίμων, όπως το υδρογόνο στη βιομηχανία και τις μεταφορές, με πρόσθετους στόχους.
Επιπλέον, η μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης είναι απαραίτητη για τη μείωση τόσο των εκπομπών όσο και του ενεργειακού κόστους για τους καταναλωτές και τη βιομηχανία. Η Επιτροπή προτείνει να αυξηθούν οι δεσμευτικοί στόχοι εξοικονόμησης ενέργειας σε επίπεδο ΕΕ και να καταστούν δεσμευτικοί, ώστε να επιτευχθεί συνολική μείωση κατά 36 % έως το 2030.
- Νέος στόχος ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για το 2030 —40 %
- Νέος στόχος ενεργειακής απόδοσης για το 2030 —36 %
Το φορολογικό σύστημα για τα ενεργειακά προϊόντα πρέπει επίσης να στηρίζει την πράσινη μετάβαση παρέχοντας τα κατάλληλα κίνητρα. Η Επιτροπή προτείνει την ευθυγράμμιση των ελάχιστων φορολογικών συντελεστών για τη θέρμανση και τις μεταφορές με τους κλιματικούς στόχους μας, με παράλληλο μετριασμό του κοινωνικού αντικτύπου και στήριξη των ευάλωτων πολιτών.
Ανακαίνιση κτιρίων για πιο οικολογικούς τρόπους ζωής
Η ανακαίνιση των κατοικιών και των κτιρίων μας θα εξοικονομήσει ενέργεια, θα προστατεύσει από ακραίες υψηλές ή χαμηλές θερμοκρασίες και θα αντιμετωπίσει την ενεργειακή φτώχεια.
Το νέο Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα θα στηρίξει τους πολίτες της ΕΕ που πλήττονται περισσότερο ή κινδυνεύουν από ενεργειακή φτώχεια ή φτώχεια κινητικότητας. Θα συμβάλει στον μετριασμό του κόστους για τα άτομα που είναι περισσότερο εκτεθειμένα στις αλλαγές, ώστε να διασφαλιστεί ότι η μετάβαση είναι δίκαιη και δεν αφήνει κανέναν στο περιθώριο.
Θα παρέχει χρηματοδότηση ύψους 72,2 δισ. ευρώ σε διάστημα 7 ετών για την ανακαίνιση κτιρίων, την πρόσβαση σε μετακινήσεις μηδενικών και χαμηλών εκπομπών, ή ακόμη και τη στήριξη του εισοδήματος.
Πέραν των κατοικιών, πρέπει επίσης να ανακαινιστούν τα δημόσια κτίρια, ώστε να χρησιμοποιούν περισσότερο ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και να είναι ενεργειακά αποδοτικότερα.
Η Επιτροπή προτείνει:
- να υποχρεωθούν τα κράτη μέλη να ανακαινίζουν τουλάχιστον το 3 % του συνολικού εμβαδού δαπέδου όλων των δημόσιων κτιρίων ετησίως
- να οριστεί δείκτης αναφοράς 49 % ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στα κτίρια έως το 2030
- να υποχρεωθούν τα κράτη μέλη να αυξάνουν τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στη θέρμανση και την ψύξη κατά +1,1 ποσοστιαία μονάδα κάθε χρόνο, έως το 2030
Συνεργασία με τη φύση για την προστασία του πλανήτη και της υγείας μας
Η φύση είναι σημαντικός σύμμαχος στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής.
Η αποκατάσταση της φύσης και η αναζωογόνηση της βιοποικιλότητας προσφέρουν μια γρήγορη και φθηνή λύση για την απορρόφηση και την αποθήκευση άνθρακα.
Ως εκ τούτου, η Επιτροπή προτείνει την αποκατάσταση των δασών, των εδαφών, των υγροτόπων και των τυρφώνων της Ευρώπης. Αυτό θα αυξήσει την απορρόφηση του CO2 και θα καταστήσει το περιβάλλον μας πιο ανθεκτικό στην κλιματική αλλαγή.
Η κυκλική και βιώσιμη διαχείριση των πόρων αυτών
- θα βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσής μας
- θα διατηρήσει ένα υγιές περιβάλλον
- θα δημιουργήσει ποιοτικές θέσεις εργασίας
- θα παράσχει βιώσιμους ενεργειακούς πόρους
Νέοι στόχοι για την αύξηση της φυσικής καταβόθρας άνθρακα:
- 230 Mtπαλαιός στόχος
- 268 Mtυφιστάμενη καταβόθρα άνθρακα
- 310 Mtνέος στόχος
Η βιοενέργεια συμβάλλει στη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων και στην απανθρακοποίηση της οικονομίας της ΕΕ. Αλλά πρέπει να χρησιμοποιείται με βιώσιμο τρόπο. Η Επιτροπή προτείνει αυστηρά νέα κριτήρια για την αποφυγή της μη βιώσιμης υλοτομίας και την προστασία περιοχών υψηλής αξίας βιοποικιλότητας.
Ενίσχυση της παγκόσμιας δράσης για το κλίμα
Μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την παγκόσμια απειλή της κλιματικής αλλαγής μόνο μέσω της συνεργασίας με τους διεθνείς εταίρους μας.
Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία έχει ήδη δώσει θετικό παράδειγμα και έχει οδηγήσει τους σημαντικότερους διεθνείς εταίρους να καθορίσουν τις δικές τους ημερομηνίες-στόχους για την κλιματική ουδετερότητα.
Με τις επενδύσεις μας σε τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αναπτύσσουμε εμπειρογνωμοσύνη και προϊόντα από τα οποία θα επωφεληθεί και ο υπόλοιπος κόσμος.
Με τη μετάβαση προς τις πράσινες μεταφορές, θα δημιουργήσουμε παγκοσμίως πρωτοπόρες εταιρείες που θα μπορούν να εξυπηρετήσουν μια αναπτυσσόμενη παγκόσμια αγορά. Συνεργαζόμενοι με τους διεθνείς εταίρους μας, θα μειώσουμε από κοινού τις εκπομπές στις θαλάσσιες μεταφορές και τις αερομεταφορές ανά τον κόσμο.
Η ΕΕ θα μοιραστεί αυτές τις προτάσεις και ιδέες με τους διεθνείς εταίρους της στη διάσκεψη του ΟΗΕ COP26 για την κλιματική αλλαγή, τον Νοέμβριο στη Γλασκόβη.
- Το 30 %του Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας της ΕΕ στηρίζει τους κλιματικούς στόχους
- Το ένα τρίτοτης δημόσιας χρηματοδότησης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής παγκοσμίως προέρχεται από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της