Το έργο euPolis (www.eupolis-project.eu) έχει επιτύχει ένα σημαντικό ορόσημο. Τέσσερις πόλεις επίδειξης Front-Runner (FR): Κοπεγχάγη, Λότζ, Βελιγράδι και Πειραιάς πραγματοποίησαν έρευνες σε πολίτες πλησίον επιλεγμένων τοποθεσιών, με στόχο να χαρτογραφήσουν τις καθημερινές αστικές προκλήσεις των κατοίκων.
Οι έρευνες συνοδεύτηκαν με εκπαιδευτικά εργαστήρια αποσκοπώντας στην ευρεία συμμετοχή των κάτοικων. Ένας από τους βασικούς πυλώνες του έργου είναι η λήψη αποφάσεων από κάτω προς τα πάνω (bottom-up) στη διαδικασία πολεοδομικού σχεδιασμού.
Το έργο euPolis εισάγει μια καινοτόμο φιλοσοφία πολεοδομικού σχεδιασμού μέσω λύσεων βασισμένων στη φύση (Nature Based Solutions -NBS) για να ενδυναμώσει τη φυσική βιοποικιλότητα στις πόλεις και να βελτιώσει τη δημόσια υγεία και τη συνολική ευημερία των πολιτών. Η αλληλεπίδραση με τους πολίτες και στις τέσσερις πόλεις παρείχε πληροφορίες για τις διαφορετικές προκλήσεις τις οποίες αντιμετωπίζουν οι κάτοικοί τους.
Κοπεγχάγη
Η γειτονιά Pileparken στην Κοπεγχάγη (δήμος Gladsaxe) θεωρεί την κοινωνική συνοχή ως την μεγαλύτερη πρόκληση, παρά το περιβάλλον πολύ υψηλής ποιότητας και τη συστηματική υποστήριξη της τοπικής αυτοδιοίκησης προς την πράσινη ανάπτυξη.
Ως εκ τούτου, το κύριο μέλημα της ομάδας του Gladsaxe είναι να χρησιμοποιήσει τα NBS για ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και βελτίωση στην συνύπαρξη των κατοίκων. Με αυτόν τον τρόπο, η επιστροφή της φύσης στην πόλη θα ενίσχυε σημαντικά τους δεσμούς της γειτονίας, βελτιώνοντας έτσι την ποιότητα ζωής και την ψυχική υγεία των πολιτών.
Λότζ
Η περιοχή επίδειξης στο Λότζ χρησιμοποιείται σήμερα ως χώρος σύνδεσης μεταξύ γειτονιών με έντονη κοινωνική ζωή.
Οι περισσότεροι από τους χρήστες περνούν ελάχιστο χρόνο στην περιοχή και αυτός αφορά στις απαραίτητες καθημερινές τους μετακινήσεις: είτε επισκέπτονται την τοποθεσία στο δρόμο για τη δουλειά τους, είτε αφήνουν τα παιδιά τους στο νηπιαγωγείο που βρίσκεται εκεί.
Η παρουσία του νηπιαγωγείου και οι πολυάριθμοι κάτοικοι δεν έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν μια ζωντανή και φιλόξενη ατμόσφαιρα. Στην τρέχουσα κατάσταση ο φωτισμός δεν είναι επαρκής, ο αστικός εξοπλισμός είναι κατεστραμμένος (παλιά παγκάκια παραμορφωμένα με γκράφιτι), ενώ η βλάστηση δεν έχει την σωστή φροντίδα.
Βελιγράδι
Σκοπός της ομάδας του Βελιγραδίου ήταν να χαρτογραφήσει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι πολίτες, την ετοιμότητά τους, τις γνώσεις και το γενικότερο ενδιαφέρον να συμμετάσχουν σε μελλοντικές διαδικασίες εφαρμογής λύσεων που βασίζονται στη φύση.
Τα αποτελέσματα μας δείχνουν ότι, παρόλο που πολλοί από τους συμμετέχοντες έχουν ακούσει προηγουμένως για τον όρο λύσεις που βασίζονται στη φύση, η πλειοψηφία δεν γνωρίζει πραγματικά πώς λειτουργούν, πώς μπορούν να εφαρμοστούν ή ποια μπορεί να είναι τα αποτελέσματα.
Η θετική πλευρά είναι πως σχεδόν όλοι γνωρίζουν ότι το μικροκλίμα γύρω από μια μικρή περιοχή, όπως το αναφερόμενο πάρκο τσέπης, μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την υγεία των ανθρώπων, αλλά και ότι η βελτίωση της ποιότητας του πάρκου μπορεί να δημιουργήσει μια καλύτερη, πιο υγιεινή ατμόσφαιρα με καλύτερες πιθανότητες για συνδημιουργία και κοινή λήψη αποφάσεων.
Πειραιάς
Στον Πειραιά, η ομάδα έρευνας του euPOLIS κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η περιοχή επίδειξης είναι περιοχή υπερτοπικού ενδιαφέροντος και πολλοί επισκέπτες χρησιμοποιούν τις εγκαταστάσεις για δραστηριότητες εκπαίδευσης, αθλητισμού και ψυχαγωγίας.
Τα κύρια προβλήματα που εντοπίζονται είναι η έλλειψη καθαριότητας, η έλλειψη χώρων πρασίνου και αναψυχής (πάρκα, χώροι συνάντησης κ.λπ.), η μη βιώσιμη αστική κινητικότητα, τα κατεστραμμένα πεζοδρόμια, η έλλειψη πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων, η έλλειψη χώρων στάθμευσης, η μη αξιοποίηση εγκαταλελειμμένων κτιρίων, το κυκλοφοριακό και η ηχορύπανση.
Επιπλέον, οι ερωτηθέντες σχετικά με την περιοχή της Ακτής Δηλαβέρη -Μικρολίμανου πιστεύουν ότι στις τοποθεσίες επίδειξης θα μπορούσαν να φιλοξενηθούν πρόσθετες πολιτιστικές, αθλητικές, εκπαιδευτικές και συλλογικές δραστηριότητες της τοπικής κοινότητας.
Οι παρευρισκόμενοι ερωτήθηκαν σχετικά με το σχολικό συγκρότημα των Ραλλείων Πειραματικών Δημοτικών Σχολείων και την αναγκαιότητα για φυτεύσεις στις αυλές των σχολείων αλλά και τη σημασία της ποιότητας και της ποσότητας της υφιστάμενης φύτευσης.
Οι απαντήσεις αναφέρουν ότι «η παρουσία πρασίνου είναι απαραίτητη και συμβάλλει στη βελτίωση του μικροκλίματος και της ποιότητας του αέρα στο προαύλιο του σχολείου», καθώς και ότι «είναι σημαντικό τα παιδιά να έρχονται σε επαφή με τα φυτά». Επίσης, εκτιμούν πως η παρουσία πρασίνου στο σχολείο συμβάλλει στην περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση των μαθητών και, η πλειοψηφία, πιστεύει ότι θα μπορούσε να βοηθήσει στη βελτίωση της σχολικής επίδοσης των μαθητών και στη διατροφή τους.
Το euPOLIS μέλος ομάδας τεσσάρων άλλων συγγενών έργων
Το euPOLIS είναι μέλος μιας ομάδας τεσσάρων άλλων συγγενών έργων, συμπεριλαμβανομένων των GO GREEN ROUTES, IN-HABIT και VARCITIES, τα οποία χρηματοδοτήθηκαν στο πλαίσιο του H2020 «Οραματικές και ολοκληρωμένες λύσεις για τη βελτίωση της ευημερίας και της υγείας στις πόλεις». Εκτός αυτού, οι ειδικοί του euPOLIS κάνουν συνεχώς συνδέσεις με άλλα πιθανά παρόμοια ερευνητικά προγράμματα.
Όλα αυτά τα δεδομένα και οι κοινές προσπάθειες με άλλα παρόμοια έργα αποσκοπούν στην παροχή μίας ολιστικής καινοτόμου προσέγγισης που στοχεύει στην ενοποίηση των λύσεων βασισμένων στη φύση (NBS) με τις κοινωνικές πτυχές της υγιεινής διαβίωσης και της ευημερίας σε αστικά περιβάλλοντα.
Για παράδειγμα, σύμφωνα με τις καταγεγραμμένες προκλήσεις, η ομάδα των ειδικών του euPOLIS θα δημιουργήσει μία εξιδεικευμένη λύση NBS για κάθε τοποθεσία. Αυτά τα πειραματικά πάρκα μπλε και πράσινων φυσικών λύσεων θα χρησιμεύσουν ως βάση γνώσεων για τις άλλες πόλεις ανά τον κόσμο, για να τροποποιήσουν τη βάση του πολεοδομικού σχεδιασμού τους.
