Η έγκριση των αποφάσεων που απαιτούνται για την έναρξη και λειτουργία της περιόδου προγραμματισμού της Πολιτικής Συνοχής 2021-2027 έχει πλέον οριστικοποιηθεί επιτρέποντας στα κράτη μέλη να επιταχύνουν την επένδυση συνολικού ποσού 378 δισ. ευρώ για την ενίσχυση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής της ΕΕ.
Αυτές οι αποφάσεις περιλαμβάνουν τις 27 συμφωνίες εταιρικής σχέσης που συνήφθησαν μεταξύ της Επιτροπής και κάθε κράτους μέλους, οι οποίες καθορίζουν τις στρατηγικές τους για τη συνοχή μέχρι το τέλος της δεκαετίας.
Περιλαμβάνουν επίσης περισσότερα από 380 περιφερειακά και θεματικά προγράμματα που θα θέσουν σε λειτουργία τις επενδύσεις επί τόπου από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ (ΕΚΤ+), το Ταμείο Συνοχής και το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (JTF).
Τα επόμενα χρόνια, ενόψει των γεωπολιτικών μετασχηματισμών η πολιτική συνοχής θα παραμείνει το κλειδί για τη διασφάλιση της αρμονικής και βιώσιμης ανάπτυξης της Ευρώπης μέσω:
– Τοπικές, πολυεπίπεδες και εταιρικές πρωτοβουλίες, που προσαρμόζουν την υποστήριξή τους στις πιο ευάλωτες περιοχές.
– Επίτευξη των προτεραιοτήτων της ΕΕ σε στενή συνέργεια με άλλες κοινοτικές και εθνικές πολιτικές και μέσα.
– Προσαρμοστικότητα σε αναδυόμενες και απροσδόκητες προκλήσεις. Οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή
Η πολιτική συνοχής θα συνεχίσει να επιδιώκει τον κύριο στόχο της, ο οποίος είναι η μείωση των οικονομικών, κοινωνικών και εδαφικών ανισοτήτων μεταξύ των περιφερειών της ΕΕ και η επιτάχυνση της σύγκλισης περιφερειών και κρατών μελών.
Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία
Με περισσότερα από 92 δισεκατομμύρια ευρώ, η νέα γενιά προγραμμάτων της πολιτικής συνοχής θα διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στην υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Οι επενδύσεις θα προωθήσουν, για παράδειγμα, ενεργειακά αποδοτικές ανακαινίσεις δημόσιων και πολυκατοικιών, αυξημένη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενισχυμένη προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, κυκλική οικονομία και προστασία της φύσης και της βιοποικιλότητας.
Επιπλέον, οι πράσινες επενδύσεις θα τονώσουν μια φιλική προς το κλίμα κινητικότητα με καλύτερες σιδηροδρομικές συνδέσεις, βιώσιμη αστική κινητικότητα και νέες υποδομές ποδηλασίας.
Ένα σημαντικό μέρος αυτών των επενδύσεων θα υποστηρίξει επίσης την επίτευξη των στόχων REPowerEU,
συμπεριλαμβανομένης της απαλλαγής από τον άνθρακα και της ενεργειακής μετάβασης μέσω της εξοικονόμησης ενέργειας, της ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, της αποθήκευσης ενέργειας, του υδρογόνου ή των πράσινων υποδομών.
Από την πλευρά του, το JTF θα βοηθήσει στην επίτευξη μιας δίκαιης κλιματικής μετάβασης για όλους χάρη στα 19 δισεκατομμύρια ευρώ που θα επενδυθούν σε περιοχές που βασίζονται σε ορυκτά καύσιμα ή σε δραστηριότητες υψηλών εκπομπών.
Ψηφιακή μετάβαση
13,5 δισεκατομμύρια ευρώ θα βοηθήσουν τις περιφέρειες της ΕΕ να βελτιώσουν την ψηφιακή τους συνδεσιμότητα. Τα προγράμματα συνοχής θα υποστηρίξουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό των δημόσιων διοικήσεων με λύσεις ΤΠΕ, ηλεκτρονικές υπηρεσίες και εφαρμογές που ενισχύουν την ευρυζωνική ικανότητα στην Ευρώπη για τους πολίτες και τις ΜΜΕ.
Ως αποτέλεσμα, περίπου 356.500 ΜΜΕ, για παράδειγμα, αναμένεται να εξοπλιστούν με ευρυζωνικές συνδέσεις υψηλής χωρητικότητας παρέχοντας ταχύτερες, φθηνότερες και καλύτερες υπηρεσίες. Επιπλέον, περισσότερα από 34 δισ. ευρώ θα στηρίξουν την έρευνα και την καινοτομία, ενισχύοντας την οικονομική ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα των περιφερειών.
Δίκαιες και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνίες
Ένα σημαντικό μέρος της χρηματοδότησης της συνοχής θα αντιμετωπίσει τις κοινωνικές προκλήσεις,
με 106 δισ. ευρώ για την υποστήριξη της πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη, την εκπαίδευση και την κατάρτιση.
Συνεργασία πέρα από τα σύνορα
Το Interreg είναι ένα από τα βασικά μέσα της ΕΕ για την υποστήριξη της διασυνοριακής συνεργασίας. Με προϋπολογισμό 10,1 δισεκατομμυρίων ευρώ για 86 προγράμματα, το Interreg θα υποστηρίξει τη συνεργασία μεταξύ παραμεθόριων περιοχών, πολιτών και οικονομικών φορέων, βοηθώντας τους να αντιμετωπίσουν κοινές προκλήσεις και να βρουν κοινές λύσεις σε τομείς όπως η υγεία, το περιβάλλον, η έρευνα, η εκπαίδευση, οι μεταφορές και η αειφόρος ενέργεια.
Για πρώτη φορά, τα κεφάλαια προορίζονται για τη βελτίωση της συνεργασίας των εξόχως απόκεντρων περιφερειών της ΕΕ με τις γειτονικές τους χώρες για την τόνωση των οικονομικών ανταλλαγών και της αμοιβαίας οικονομικής ανάπτυξης.
Εξίσου σημαντικό, το χρηματοδοτούμενο από το ΕΤΠΑ πρόγραμμα PEACE PLUS θα συνεχίσει να υποστηρίζει την ειρήνη και τη συμφιλίωση μεταξύ των παραμεθόριων κομητειών της Ιρλανδίας και της Βόρειας Ιρλανδίας,
και στη συνεργασία Βορρά-Νότου στο πλαίσιο της Συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής, το θεμέλιο της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Βόρεια Ιρλανδία. Επιπλέον, με συνολικό ποσό 665 εκατ. ευρώ, έξι προγράμματα Interreg θα υποστηρίξουν τη συνεργασία με την Ουκρανία και τη Μολδαβία.
1,1 δισ. ευρώ στο πλαίσιο των προγραμμάτων συνεργασίας Interreg NEXT θα βελτιώσει επίσης τη συνεργασία με χώρες εταίρους κατά μήκος των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ.
