Σήμερα Τετάρτη 3 Μαΐου, Παγκόσμια Ημέρα Ελευθερίας του Τύπου, το Ευρωκοινοβούλιο ανακοίνωσε επίσημα την πρόσκληση υποβολής υποψηφιοτήτων για το Βραβείο Δημοσιογραφίας Daphne Caruana Galizia.
Το βραβείο απονέμεται σε ετήσια βάση για εξαιρετικό δημοσιογραφικό έργο που προωθεί ή υπερασπίζεται τις βασικές ευρωπαϊκές αρχές και αξίες, όπως η ανθρώπινη αξιοπρέπεια, η ελευθερία, η δημοκρατία, η ισότητα, το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Το βραβείο αφορά επαγγελματίες δημοσιογράφους και ομάδες επαγγελματιών δημοσιογράφων οποιασδήποτε εθνικότητας, οι οποίοι μπορούν να υποβάλουν αναλυτικά ρεπορτάζ που έχουν δημοσιευθεί ή μεταδοθεί από μέσα ενημέρωσης που εδρεύουν σε οποιοδήποτε από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ.
Στόχος είναι να στηριχθεί και να αναδειχθεί η σημασία της επαγγελματικής δημοσιογραφίας για τη διασφάλιση της ελευθερίας και της ισότητας.
Μια ανεξάρτητη κριτική επιτροπή, αποτελούμενη από εκπροσώπους του Τύπου και της κοινωνίας των πολιτών από τα 27 ευρωπαϊκά κράτη μέλη αλλά και εκπροσώπους των κύριων Ευρωπαϊκών Ενώσεων Δημοσιογραφίας, θα επιλέξει τον/την νικητή/τρια.
Η τελετή απονομής των βραβείων πραγματοποιείται κάθε χρόνο περίπου στις 16 Οκτωβρίου, την ημερομηνία της δολοφονίας της Daphne Caruana Galizia.
Το βραβείο και το χρηματικό έπαθλο των 20.000 ευρώ καταδεικνύουν την ισχυρή στήριξη του ΕΚ για την ερευνητική δημοσιογραφία και τη σημασία της ελευθερίας του Τύπου. Τα τελευταία χρόνια, το Κοινοβούλιο έχει προειδοποιήσει για τις προσπάθειες υπονόμευσης της πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης εντός και εκτός της ΕΕ.
Οι ευρωβουλευτές έχουν καταγγείλει τις επιθέσεις εναντίον δημοσιογράφων, ιδίως από πολιτικούς, και κάλεσαν την Επιτροπή να καταθέσει νομοθεσία κατά των καταχρηστικών μηνύσεων.
Πέρυσι, υποβλήθηκε πρόταση για την αντιμετώπιση των κακόβουλων αγωγών κατά δημοσιογράφων και ακτιβιστών, την οποία επεξεργάζονται επί του παρόντος οι συννομοθέτες της ΕΕ.
Η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Roberta Metsola, δήλωσε: «Η πραγματικότητα είναι ότι δημοσιογράφοι που ερευνούν δυσάρεστες αλήθειες στοχοποιούνται επειδή κάνουν την δουλειά τους. Αν και έγιναν τα πάντα για να φιμωθεί, η Daphne δεν θα ξεχαστεί ποτέ. Κάθε χρόνο, το βραβείο που φέρει το όνομά της τιμά τη μνήμη της. Αποτελεί ισχυρή υπενθύμιση της δέσμευσης του ΕΚ να διαφυλάξει την ελευθερία του Τύπου και την ασφάλεια των δημοσιογράφων».
Οι δημοσιογράφοι μπορούν να υποβάλουν τα άρθρα τους ηλεκτρονικά στη διεύθυνση https://daphnejournalismprize.eu/ έως τις 31 Ιουλίου 2023, 13 μ.μ. (ώρα Ελλάδας).
Ποια ήταν η Daphne Caruana Galizia;
Η Daphne Caruana Galizia ήταν Μαλτέζα δημοσιογράφος, μπλόγκερ και ακτιβίστρια κατά της διαφθοράς. Στην επαγγελματική της πορεία είχε αποκαλύψει εκτενείς πληροφορίες για θέματα που αφορούσαν τη διαφθορά, το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, το οργανωμένο έγκλημα, την πώληση «χρυσών διαβατηρίων» σε υπηκόους τρίτων χωρών και την εμπλοκή της μαλτέζικης κυβέρνησης στο σκάνδαλο «Panama Papers». Έχοντας δεχτεί επανειλημμένως παρενοχλήσεις και απειλές, η δημοσιογράφος δολοφονήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2017, όταν εξερράγη βόμβα που είχε τοποθετηθεί στο αυτοκίνητό της.
Η κατακραυγή για τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκαν την υπόθεση διερεύνησης της δολοφονίας οι αρχές της χώρας οδήγησε τελικά στην παραίτηση του πρωθυπουργού Joseph Muscat. Εκφράζοντας την αποδοκιμασία τους για τις παραλείψεις κατά τη διεξαγωγή των ερευνών, οι ευρωβουλευτές κάλεσαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Δεκέμβριο του 2019 να αναλάβει δράση.
Τον Οκτώβριο του 2022, πέντε χρόνια μετά τη δολοφονία της, το Κοινοβούλιο αναγνώρισε την πρόοδο στις δικαστικές διαδικασίες και τις μεταρρυθμίσεις στη Μάλτα. Ωστόσο, οι ευρωβουλευτές εξέφρασαν τη λύπη τους για το γεγονός ότι οι έρευνες οδήγησαν μόνο σε τρεις καταδίκες και τόνισαν ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι, σε κάθε επίπεδο, πρέπει να προσαχθούν στη δικαιοσύνη.