Στο μέλλον, τα συστήματα πολλαπλών ρομπότ μεγάλης κλίμακας (large-scale multi-robot systems) θα φέρουν επανάσταση σε τομείς όπως η γεωργία ακριβείας, η περιβαλλοντική παρακολούθηση, η βιομηχανία και η πυρόσβεση. Καθώς όμως αυτά τα σμήνη ρομπότ απλοποιούν τη ζωή μας, πολλά από αυτά θα εξακολουθούν να χρειάζονται ανθρώπινη συμβολή κατά τη λειτουργία τους.
Ο χρόνος έχει σημαντικό ρόλο στη ζωή του ανθρώπου. Όταν είμαστε εξαιρετικά απασχολημένοι ή προσπαθούμε να τηρήσουμε μια προθεσμία, ο χρόνος συμπιέζεται. Αυτό σε αντάλλαγμα οδηγεί σε ακόμη περισσότερο άγχος. Αντίθετα, ο χρόνος μπορεί να αισθανόμαστε τεντωμένος όταν βαριόμαστε, κάτι που θα μπορούσε να δημιουργήσει μακροπρόθεσμα τον κίνδυνο διακοπής της προσοχής και ακόμη και κατάθλιψης.
Ωστόσο το να μπορούμε να εξισορροπούμε σωστά το φορτίο μας δίνει τη δυνατότητα να εστιάσουμε καλύτερα την προσοχή μας και να βιώσουμε την αίσθηση της βύθισης και της ροής. Το χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ έργο ChronoPilot στοχεύει στον έλεγχο της πλαστικότητας της ανθρώπινης αντίληψης του χρόνου παρέχοντας ερεθίσματα μέσω τεχνολογίας της διαμεσολαβούμενης πραγματικότητας στις αισθήσεις όρασης, ακρόασης και απτικής του ανθρώπου.
Το έργο συγκέντρωσε ειδικούς κορυφαίων ινστιτούτων από διάφορους τομείς όπως η ψυχολογία, η επιστήμη των υπολογιστών και η τεχνολογία της πληροφορίας.
Πώς θα επηρεάσει αυτή η αλληλεπίδραση τους ανθρώπινους χειριστές; Οι ερευνητές που υποστηρίζονται από το ChronoPilot έχουν επικεντρωθεί σε μεγάλο βαθμό σε μία παραμελημένη πτυχή: τις επιπτώσεις της συμπεριφοράς των ρομπότ στην αντίληψη του χρόνου από τον άνθρωπο. Η μελέτη τους είναι προσβάσιμη στο αποθετήριο ανοικτών δεδομένων “Zenodo”.
“Ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε το πέρασμα του χρόνου αντανακλάται σε όλες σχεδόν τις πτυχές της ζωής μας, για παράδειγμα, στο πώς αισθανόμαστε, στο πώς αποδίδουμε σε εργασίες και στο πώς αλληλεπιδρούμε με τους άλλους”, εξηγεί ο επικεφαλής της μελέτης και διδακτορικός φοιτητής Julian Kaduk του Πανεπιστημίου της Konstanz, Γερμανία, σε ένα βίντεο που παρουσιάζει την έρευνα.
“Είναι ιδιαίτερα υποκειμενική, καθώς αλλάζει ανάλογα με την κατάσταση, αλλά μπορεί επίσης να διαμορφωθεί από μια σειρά διαφορετικών ερεθισμάτων … Για παράδειγμα, όλοι γνωρίζουμε την αίσθηση ότι ο χρόνος περνάει γρήγορα σε κάποιες στιγμές, ενώ σε άλλες φαίνεται να σέρνεται για πάντα”.
Μέτρηση χρόνου
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για την ποσοτικοποίηση της αντίληψης του χρόνου. Για τη μελέτη, η ερευνητική ομάδα επικεντρώθηκε στο πέρασμα του χρόνου (πόσο γρήγορα φαίνεται να περνάει ο χρόνος) και στις κρίσεις διάρκειας (εκτίμηση της διάρκειας ενός διαστήματος). Μέσω μιας σειράς απλών πειραμάτων αλληλεπίδρασης ανθρώπου-σμήνους, διερεύνησαν κατά πόσο η αντίληψη του χρόνου από τους ανθρώπους-χειριστές επηρεάζεται από αλλαγές στον αριθμό των ρομπότ (ένα, πέντε ή 15) ή στις ταχύτητες των ρομπότ (0,04 ή 0,2 μέτρα ανά δευτερόλεπτο).
🤖Does time fly when working with robots?
Robots will revolutionise the #FutureOfWork, but as they simplify our lives, many of them will need human input.
An #EUFunded study examined one largely neglected aspect: what the effects will be on our time👉https://t.co/eTsjkJ8k0b pic.twitter.com/7BOC7HsKGH
— EU Research Results (@CORDIS_EU) August 2, 2023
Από τα δεδομένα που συνέλεξαν, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το αντιλαμβανόμενο πέρασμα του χρόνου από τους χειριστές επηρεάζεται τόσο από τον αριθμό των ρομπότ όσο και από την ταχύτητά τους. Ένα μεγαλύτερο σμήνος συρρικνώνει τον αντιληπτό χρόνο, ενώ οι χαμηλότερες ταχύτητες των ρομπότ τον διευρύνουν.
Είναι ενδιαφέρον ότι οι κρίσεις διάρκειας επηρεάζονται μόνο από τον αριθμό των ρομπότ. Επιπλέον, φαίνεται να υπάρχει στενή συσχέτιση μεταξύ του αντιλαμβανόμενου χρόνου και της ροής – της νοητικής κατάστασης κατά την οποία ένα άτομο που εκτελεί κάποια δραστηριότητα είναι πλήρως απορροφημένο σε αυτό που κάνει.
Στο βίντεο ο Kaduk συζητά την πιθανή μελλοντική αξιοποίηση των ευρημάτων της μελέτης ChronoPilot (Modulating Human Subjective Time Experience): “Οραματιζόμαστε ένα μέλλον στο οποίο τα ρομπότ θα έχουν επίγνωση της αντίληψης του χρόνου από τους συνεργάτες τους και θα μπορούν να διαμορφώνονται ενεργά ώστε να αλλάζουν προσαρμοστικά τη συμπεριφορά τους.
Ο στόχος δεν είναι μόνο να έχουμε ένα πιο ολοκληρωμένο και φυσικό επίπεδο συνεργασίας, αλλά και ενδεχομένως να βελτιώσουμε την απόδοση των εργασιών και την ευημερία οδηγώντας τον χρήστη σε μια κατάσταση βέλτιστης γνωστικής ροής …
Επιπλέον, μπορούμε να δούμε πλεονεκτήματα σε κρίσιμες για τον χρόνο εργασίες χρονοπρογραμματισμού και σε καταστάσεις όπου ο συγχρονισμός της εισόδου του χρήστη είναι σημαντικός … Αλλάζοντας την αντίληψη του χρόνου του χρήστη, μπορούμε να καθοδηγήσουμε τις αποφάσεις χρονοπρογραμματισμού για βέλτιστη απόδοση”.
