«Είναι καθήκον της γενιάς μας να σταθούμε στο πλευρό της Ουκρανίας γιατί αγωνίζεται να καθορίσει το μέλλον της» και θα τη βοηθήσουμε «πολιτικά, οικονομικά και στρατιωτικά» γιατί οι Ουκρανοί «έχουν στην καρδιά και στο μυαλό τους την Ευρώπη», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στην ομιλία της στο 10ο Athens Democracy Forum.
Η πρόεδρος έκανε παράλληλα έκκληση για ενότητα και αποφασιστικότητα των Ευρωπαίων πολιτών, λέγοντας: «Όλοι δοκιμαζόμαστε σήμερα με τον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, τον εκβιασμό που κάνει στην ενέργεια, αλλά πρέπει να είμαστε αποφασισμένοι και ενωμένοι. Καθένας από μας είναι μέρος της αντίστασης και της προστασίας του μελλοντός μας».
Ξεκινώντας την ομιλία της από την Ναυμαχία της Σαλαμίνας, η Πρόεδρος της Επιτροπής τόνισε ότι η ελληνική Συμμαχία νίκησε έναν πολύ ισχυρότερο εχθρό στη Σαλαμίνα. Ο αυταρχισμός έχασε και η δημοκρατία επικράτησε, γιατί οι Ελληνες πολεμούσαν για την ελευθερία τους.
Κάνοντας την αντιστοιχία στο σήμερα, είπε ότι στον πόλεμο που κήρυξε η Ρωσία εναντίον της Ουκρανίας η δημοκρατία πάλι θα νικήσει, προσθέτοντας ωστόσο ότι «0πολλοί στην Ευρώπη έχουν υποτιμήσει τις απειλές εντός και εκτός των συνόρων μας», γιατί μετά από 70 χρόνια αδιάλειπτης δημοκρατίας και ειρήνης στην Ευρώπη, «πολλοί πιστέψαμε ότι θα συνεχίσουμε με ελευθερία και ειρηνική συνεργασία και θεωρήσαμε τη δημοκρατία δεδομένη».
The number of democracies peaked in 2012.
But we see too many setbacks.
I want our Union to stand at the side of every country that longs for freedom, and every young democracy – in Europe and beyond.
In particular with our values-driven investment plan, #GlobalGateway pic.twitter.com/FEDsZDJtVn
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) September 29, 2022
Επειδή όμως η δημοκρατία δεν προχωράει σε ευθεία γραμμή αλλά έχει πισωγυρίσματα, «είναι καθήκον κάθε γενιάς να αγωνίζεται για τη δημοκρατία. Είναι καθήκον της γενιάς μας να βοηθήσει την Ουκρανία, γιατί αγωνίζονται να καθορίσουν το μέλλον τους. Είναι καθήκον μας να προστατεύσουμε τη δημοκρατία από τον ρωσικό εκβιασμό και τον αυταρχισμό, και είναι καθήκον μας να ενισχύσουμε όλες τις δημοκρατίες».
Επιστρέφοντας διαρκώς στην αθηναϊκή δημοκρατία, σημείωσε ότι πρέπει να μας εμπνέει. «Η ιδέα ότι είμαστε όλοι ίσοι απέναντι στον νόμο, η ιδέα ότι η ελευθερία του λόγου είναι θεμελιώδες δικαίωμα, είναι το αθάνατο δώρο που έκανε η Ελλάδα στον κόσμο».
Επεσήμανε ωστόσο τη μειονεκτική θέση των γυναικών στην αρχαία Ελλάδα, οι οποίες δεν είχαν δικαίωμα να μιλήσουν και να ψηφίσουν και αυτό «πήρε χιλιάδες χρόνια για να γίνει». Ακόμη και σήμερα αγωνίζονται για ίση αμοιβή έναντι ίσης εργασίας, ίσες ευθύνες και ίσα δικαιώματα, ίση πρόσβαση στην εξουσία, στην πολιτική, στην επιχειρηματικότητα. «Η δημοκρατία πάντα αλλάζει, δεν είναι τέλεια, αλλά τελειοποιείται».
Αποκρούοντας τις αντιρρήσεις για την υποψηφιότητα της Ουκρανίας στην ΕΕ, επειδή «η δημοκρατία της είναι πολύ νεαρή», είπε ότι σε λίγα χρόνια έχει κάνει πολλές μεταρρυθμίσεις που δεν έγιναν επί δεκαετίες, και το ίδιο συμβαίνει και με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, καθώς και τη Γεωργία, που θέλουν να έρθουν μαζί μας. «Ο αέρας της αλλαγής πνέει στην ήπειρό μας».
Η κ. φον ντερ Λάιεν υπογράμμισε και τις αδυναμίες που υπάρχουν ακόμη εντός της ΕΕ, λέγοντας ότι αν και «η Ευρώπη οικοδομήθηκε με την υπόσχεση για ενότητα και διαφορετικότητα, ο ρατσισμός και ο αντισημιτισμός δεν έχουν εξαλειφθεί. Δεν είναι σεβαστές όλες οι μειονότητες».
Ιδιαίτερη μνεία έκανε και για την έλλειψη σεβασμού στο κράτος δικαίου και την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, καθώς και για σοβαρές ανησυχίες για διαφθορά. «Όλα αυτά είναι εναντίον των συνθηκών και των αξιών μας και της δημοκρατίας».
Η πρόεδρος της Επιτροπής αναφέρθηκε επίσης και στις «νέες απειλές», όπως είναι η παραπληροφόρηση, η ανάμειξη στις εκλογές, οι κυβερνοεπιθέσεις. Πρέπει να θωρακίσουμε καλύτερα τις αξίες μας, είπε.
Αναφερόμενη στην περίοδο της πανδημίας, τόνισε ότι η δημοκρατία μας στην ΕΕ αποδείχθηκε πολύ πιο αποτελεσματική από τα αυταρχικά καθεστώτα της Κίνας και της Ρωσίας, καθώς προχώρησε στη δημιουργία των εμβολίων και τη χορήγησή τους σε όλες τις χώρες μέλη μικρές και μεγάλες χωρίς καθυστερήσεις, «γιατί υπάρχει η ελευθερία της επιστήμης».
«Η δημοκρατία μπορεί να τα καταφέρει εφόσον είμαστε ενωμένοι». Η ελευθερία επεκτείνεται και σε χώρες που δεν γνώρισαν τη δημοκρατία γιατί εμπνέει, είπε και έκανε αναφορά στα εκατομμύρια των Ιρανών γυναικών που αγωνίζονται για την ελευθερία τους, για σεβασμό και ισότητα των δικαιωμάτων τους.
«Η Ενωση θα σταθεί στο πλευρό κάθε χώρας που αγωνίζεται για την ελευθερία της και κάθε νέα δημοκρατία στην Ευρώπη και αλλού. Αυτό σημαίνει ότι θα στηρίξουμε την Ουκρανία με πολιτικά, οικονομικά και στρατιωτικά μέσα».
Ως απάντηση στις επενδύσεις και την ενεργειακή εξάρτηση από Κίνα και Ρωσία που υποβλέπουν την εθνική κυριαρχία των κρατών, σημείωσε ότι σχεδιάζουμε το νέο ευρωπαϊκό πρόγραμμα επενδύσεων στην ενέργεια και στη ψηφιοποίηση. «Προσφέρουμε επενδύσεις και σεβόμαστε την κυριαρχία των κρατών. Οι ψηφιακές επενδύσεις μας προστατεύουν τα ατομικά δικαιώματα».
Ολοκληρώνοντας την ομιλία της, μίλησε για τις μελλοντικές γενιές στις οποίες ανήκει η δημοκρατία και τις οποίες πρέπει να βάλουμε στο επίκεντρο των δράσεών μας, όπως στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
«Είναι στο χέρι μας να επικρατήσει η δημοκρατία, είναι στο χέρι μας να μείνουμε ενωμένοι», είπε κλείνοντας.
